บริษัทใหญ่ ๆ ของไทยส่วนมากจะอยู่ภายในเครือเดียวกัน และบางครั้งเราก็เห็นว่า บางบริษัททำธุรกิจหลายอย่าง ซึ่งนั่นเป็นเพียงส่วนหนึ่งเท่านั้นค่ะ วันนี้คุณน้าเลยจะพาทุกคนไปทำความรู้จักกับ Holding Company และตะลุยอาณาจักรของบริษัทยักษ์ใหญ่ในไทยกันค่ะ
Holding Company คืออะไร?
โฮลดิ้ง คอมพานี หรือบางครั้งก็ถูกเรียกว่า “บริษัทแม่” คือ บริษัทจำกัดที่ไม่ได้ทำธุรกิจ หรือผลิตสินค้าและบริการใด ๆ เป็นของตัวเอง แต่มีรายได้จากการเข้าไปถือหุ้นในบริษัทอื่นที่ประกอบธุรกิจทั่วไป (Operating Company) เป็นหลัก ซึ่งอาจลงทุนในอสังหาริมทรัพย์, สิทธิบัตร, เครื่องหมายการค้า หรือหุ้นก็ได้เช่นกัน แต่ต้องไม่ใช่ธุรกิจการบริหารจัดการเงินลงทุนค่ะ
รายได้ส่วนมากของโฮลดิ้ง คอมพานี จะอยู่ในรูปของเงินปันผลจากบริษัทที่เข้าไปถือค่ะ แต่บางครั้งบริษัทก็ปล่อยเช่าให้กับบริษัทลูกอื่น ๆ ด้วยเช่นกัน ซึ่งโฮลดิ้ง คอมพานี ในไทยเจ้าใหญ่ ๆ ส่วนมากจะเป็นบริษัทแม่ที่มีธุรกิจหลักของตัวเองอยู่แล้วค่ะ
อาจกล่าวได้ว่า โฮลดิ้ง คอมพานี ทำธุรกิจด้วยการถือหุ้น ซึ่งหุ้นที่ถือจะมีบริษัทหลักอย่างน้อย 1 แห่ง ในอัตราส่วนประมาณ 40%-50% ตามเงื่อนไขการร่วมลงทุน ส่วนที่เหลือจะเป็นบริษัทย่อยนั่นเองค่ะ
แม้ว่าจะดูเหมือนเป็นเจ้าของทรัพย์สินของบริษัทอื่น แต่โฮลดิ้ง คอมพานี ก็มักจะทำหน้าที่ในการกำกับดูแลเท่านั้นค่ะ ไม่ได้มีส่วนร่วมในการดำเนินธุรกิจของบริษัทย่อยเหล่านี้เลย แต่ถ้าเป็นธุรกิจหลักที่เข้าไปถือครอง ก็จะมีอำนาจในการออกสิทธิ ควบคุม หรือบริหารจัดการตามสัดส่วนผู้ถือหุ้นของบริษัทนั้น ๆ เลยค่ะ
ข้อดี – ข้อเสียของ Holding Company
ข้อดี
- ไม่ต้องบริหารจัดการบริษัทด้วยตัวเอง
- ลดความเสี่ยงในการทำธุรกิจ เพราะมีธุรกิจหลากหลาย
- ลดต้นทุนการจัดหาเงินกู้ เพราะฐานะทางการเงินที่แข็งแกร่งกว่า
- ภาระหนี้สินของบริษัทย่อยไม่ส่งผลกระทบ
- บริษัทสามารถปรับเปลี่ยนสัดส่วนการลงทุน และขายออกไปได้
ข้อเสีย
- สิทธิในการบริหารจัดการ เพราะไม่ใช่เจ้าของแบบ 100%
- ความซับซ้อนในเชิงโครงสร้าง การบริหารจัดการ
- การก่อตั้งและต้นทุนสูงกว่าบริษัทเดี่ยว เพราะค่าใช้จ่ายซ้ำซ้อน
ตัวอย่างบริษัทที่เป็น Holding Company ในตลาดหุ้นไทย
1. PTT
บริษัท : บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน)
ธุรกิจหลัก : ธุรกิจก๊าซธรรมชาติ ธุรกิจระบบท่อส่งก๊าซธรรมชาติ ธุรกิจการค้าระหว่างประเทศ และธุรกิจโครงสร้างพื้นฐาน
หุ้นที่ลงทุน : PTT โดยแบ่งเป็นธุรกิจปิโตรเลียม เช่น PTTEP, PTTGC และธุรกิจโรงกลั่น เช่น TOP และ IRPC
มูลค่าบริษัท : 1,049,690.11 M
เว็บไซต์ : PTTPLC
2. GULF
บริษัท : บริษัท กัลฟ์ เอ็นเนอร์จี ดีเวลลอปเมนท์ จำกัด (มหาชน)
ธุรกิจหลัก : ถือหุ้นในบริษัทอื่นที่ประกอบธุรกิจด้านการผลิตและจำหน่ายไฟฟ้าจากก๊าซธรรมชาติและพลังงานหมุนเวียน รวมถึงธุรกิจโครงสร้างพื้นฐาน
หุ้นที่ลงทุน : GULF และ INTUCH
มูลค่าบริษัท : 648,256.54 M
เว็บไซต์ : Gulf
3. INTUCH
บริษัท : บริษัท อินทัช โฮลดิ้งส์ จำกัด (มหาชน)
ธุรกิจหลัก : ธุรกิจด้านการลงทุนในธุรกิจโทรคมนาคม, สื่อ, เทคโนโลยี และดิจิทัล
หุ้นที่ลงทุน : ADVANC และ THCOM
มูลค่าบริษัท : 236,493.22 M
เว็บไซต์ : INTOUCH Company
4. BTS
บริษัท : บริษัท บีทีเอส กรุ๊ป โฮลดิ้งส์ จำกัด (มหาชน)
ธุรกิจหลัก : ธุรกิจระบบขนส่งมวลชน, ธุรกิจสื่อโฆษณา, ธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ และธุรกิจบริการ
หุ้นที่ลงทุน : BTSC, VGI และ U
มูลค่าบริษัท : 116,533.35 M
เว็บไซต์ : BTS Group Holding
5. LH
บริษัท : บริษัทแลนด์แอนด์เฮ้าส์ จำกัด (มหาชน)
ธุรกิจหลัก : พัฒนาอสังหาริมทรัพย์ที่อยู่อาศัย โดยขายบ้านจัดสรรพร้อมที่ดิน ทั้งบ้านเดี่ยว ทาวน์โฮม และคอนโดมิเนียม
หุ้นที่ลงทุน : QH, Q-CON, HMPRO และ LHFG
มูลค่าบริษัท : 105,754.96 M
เว็บไซต์ : LH
สรุปรวม Holding Company คืออะไร ?
โฮลดิ้ง คอมพานี ก็คือ บริษัทแม่ที่ทำธุรกิจด้วยการถือหุ้นหรือธุรกิจย่อยของตัวเอง รวมถึงหุ้นของบริษัทอื่น ๆ ซึ่งสามารถปรับเปลี่ยนสัดส่วนได้ตลอดเวลานั่นเองค่ะ แต่ทุกคนสังเกตไหมคะว่า โฮลดิ้ง คอมพานี ในไทยส่วนมากจะมีธุรกิจหลักเป็นของตัวเองอยู่แล้ว เพราะฉะนั้น ข้อดีหลาย ๆ อย่างของบริษัทประเภทนี้ก็อาจจะใช้ไม่ได้ผลนักกับพวกเขาค่ะ ดังนั้น ถ้าหากเพื่อน ๆ สนใจในหุ้นตัวไหนก็อย่าลืมดูบริษัทแม่ หรือสัดส่วนการถือหุ้นด้วยนะคะ
บทความในเรื่องการลงทุนที่น่าสนใจ : Investing
คลังความรู้จากคุณน้า : Knowledge